Inleiding en samenvatting

De jaarstukken bestaan uit de volgende twee onderdelen:
Het jaarverslag
De jaarrekening en de bijlagen

In het jaarverslag wordt verantwoording afgelegd over de uitvoering van het door de gemeenteraad vastgestelde beleid. Het jaarverslag heeft dezelfde indeling als de programmabegroting.
De programmaverantwoording biedt per programma inzicht in:

Wat hebben we bereikt?  
Wat hebben we gedaan?
Wat heeft het gekost?

De verantwoording is primair gericht op de door de gemeenteraad vastgestelde doelen en te realiseren prestaties zoals die zijn vastgelegd in de programmabegroting 2015.

Het jaarverslag bevat de programmaverantwoording en de paragrafen. De paragrafen bevatten de verantwoording van wat in de overeenkomstige paragrafen in de begroting is opgenomen.
De jaarrekening bestaat uit de programmarekening en de balans (ieder met een toelichting) en bevat de verantwoording over de uitvoering van de financiële begroting.
Schematisch globaal als volgt weergegeven:

BEGROTING

Beleidsbegroting

Financiële begroting

Programmaplan

Paragrafen

Overzicht baten en lasten

Financiële positie

Programma-
verantwoording

Paragrafen

Programmarekening

Balans

Jaarverslag

Jaarrekening

JAARSTUKKEN

In hoofdstuk 2 van dit jaarverslag wordt uiteengezet hoe we er financieel voor staan. Hoofdstuk 3 bevat de  programma’s, hoofdstuk 4 de algemene dekkingsmiddelen en hoofdstuk 5 de paragrafen. In de bijlage zijn de kerngegevens opgenomen en wordt er antwoord gegeven op de vraag Wie zat er in het gemeentebestuur?

Jaarverslag 2015

Het is niet eenvoudig om inzicht te krijgen en te houden in gemeentelijke financiën. Het is, zoals ze zeggen, ‘een vak apart’. Toch is het  belangrijk dat u als inwoner, raadslid, ondernemer of anders geïnteresseerde een goed beeld hebt van de inkomsten en uitgaven van de gemeente. Om die reden hebben we geprobeerd op deze pagina de belangrijkste cijfers en overzichten weer te geven.2015 was een spannend jaar. De gemeente werd verantwoordelijk voor de zorgtaken. Dat was financieel een enorme uitdaging. Ik ben er trots op dat we in die uitdaging, ook wat betreft de organisatorische kant, zijn geslaagd.

Helga Witjes (wethouder financiën)

Hoe staat de gemeente ervoor?

Hieronder staan de belangrijkste financiële kengetallen.

(x € 1.000)

Resultaat 2015

€ - 8.006

Waarde bezittingen (vaste activa)

€ 109.977

Reserves & voorzieningen per 31-12

€ 66.629

Langlopende schulden per 31-12

€ 76.006

Het negatieve resultaat van 2015 is voor een groot deel toe te schrijven aan Bergerden. De koerswijziging om dit glastuinbouwgebied onderdeel te maken van NEXT Garden heeft geleid tot een extra reservering van € 7 miljoen. Daardoor en doordat onze leningenportefeuille dit jaar verder is afgenomen, loopt de gemeente veel minder (financieel) risico voor de toekomst.

Wat viel op in 2015?

Sociaal culturele centra

Het realiseren van sociaal culturele centra in de kernen ligt goed op schema. In 2015 is het nieuwe Providentia in Gendt geopend en zijn de werkzaam-heden voor de vernieuwing van de Kinkel in Bemmel en het Stadhues in Huissen in volle gang.

Transformatie sociaal domein

Vorig jaar heeft de gemeente verschilende taken in de ondersteuning en zorg - bijvoorbeeld de jeugdzorg en de werkgelegenheid voor mensen met een beperking - overgenomen van het rijk. Deze operatie, ook wel transitie genoemd, is ondanks de enorme omvang geslaagd. Wel moet hier de komende jaren nog veel aandacht naar blijven uit gaan, vooral als het gaat om de transformatie naar een nieuwe manier van werken.

Gebleken is dat onze inwoners volop bereid zijn om een bijdrage te leveren aan een goede lokale samenleving. Heel veel inwoners hebben vrijwilligerswerk gedaan. In dorpshuizen en sociaal culturele instellingen, in vele sportclubs en verenigingen en ook bij de uitvoering van de nieuwe taken, bijvoorbeeld in de Participatiepunten.

Vluchtelingen

Ook Lingewaard kreeg te maken met het vluchtelingenvraagstuk. Vorig jaar zijn ruim 80 toegelaten asielzoekers in onze gemeente komen wonen. Daarnaast hebben we in oktober drie dagen ruim 120 vluchtelingen opgevangen in sporthal Walburgen in Gendt.

Functieverandering buitengebied

Er is een nieuw kader voor functieverandering in het buitengebied. Daarin speelt ruimtelijke kwaliteit een hoofdrol. In veel gevallen slopen we oude opstallen en realiseren een nieuwe invulling op de locatie met één of enkele woningen of andere functies. De bestemmingsplannen Buitengebied en Park Lingezegen vormen daarvoor de basis. Gevallen die hier niet n passen krijgen meer ruimte door maatwerkoplossingen.

Sport

Eind 2015 is de nieuwe Sportnota vastgesteld. Dit is samen met de verenigingen voorbereid. Daardoor is er veel draagvlak voor het nieuwe beleid. Hiermee kunnen de grootste knelpunten op het gebied van sportaccommodaties de komende jaren opgelost worden. Het feit dat vorig jaar meer dan de helft van de volwassenen inwoners deelnam aan één of ander vorm van sportbeoefening onderstreept de noodzaak hiervan nog eens duidelijk.

Waar ging het geld naar toe?

Programma

Kosten
(x € 1.000)

%

1. Jeugd en opleiding

€ 10.815

10,5%

2. Deelname aan de samenleving

€ 33.861

32,7%

3. Bereikbaarheid en mobiliteit

€ 471

0,5%

4. Economie en bedrijvigheid

€ 11.626

11,2%

5. Stad en dorp

€ 677

0,7%

6. Landschap

€ 1.063

1,0%

7. Wonen

€ 4.795

4,6%

8. Klimaat en duurzaamheid

€ 952

0,9%

9. Beheer en onderhoud

€ 21.638

20,9%

10. Inwoner en bestuur

€ 14.680

14,2%

11. Financien

€ 2.839

2,7%

Totaal

€ 103.417

Glastuinbouw Bergerden

We hebben geprobeerd de vestigingsmogelijkheden voor bedrijven op het glastuinbouwgebied Bergerden uit te breiden. Uiteindelijk is, in overleg met de provincie, afgesproken hiervan af te zien. Dit betekent dat het bedrijventerrein concentratiegebied voor glastuinbouw blijft en wordt omgevormd tot NEXT Garden.

Ondernemingsloket

Het digitale ondernemersloket bestaat nu ruim een jaar. Daar zijn in die tijd 63 vragen binnengekomen en afgehandeld. De digitale nieuwsbrief is vier keer verschenen en verspreid onder ruim 800 lokale ondernemers.

Duurzaamheid en energiebesparing

Negen tuinders hebben gebruik gemaakt van de subsidieregeling verduurzaming glastuinbouw. Deze projecten hebben een behoorlijke besparing opgeleverd. In totaal is hiervoor circa € 230.000 euro subsidie verleend.
Lingewaard heeft samen met Overbetuwe het voortouw genomen voor een haalbaarheidsonderzoek naar de doortrekking van het warmtenet tussen Arnhem en Nijmegen en de aansluiting van ons tuinbouwgebied op dit warmtenet.
De gemeenteraad heeft vorig jaar het beleidsplan duurzaamheid vastgesteld.

Afvalinzameling

Het nieuwe inzamelsysteem heeft geleid tot een toename van meer dan 15% van de hoeveelheid gescheiden ingezameld GFT-afval. De hoeveelheid gescheiden ingezamelde plastic is verdubbeld. Het hergebruikpercentage aangeboden huishoudelijk afval, exclusief grof vuil, is met 63% hoog te noemen.

Waar kwam het geld vandaan?

Belastingen en heffingen

2014

2015

OZB
Gemiddeld tarief
(per woning)

€ 431,=

 € 437,50

Rioolheffing
(per aansluiting)

€ 201,60

€ 217,80

Afvalstoffenheffing
Vast tarief
Tarief per lediging

€ 93,=
€ 3,30

€ 93,=
€ 3,30

Hondenbelasting
(per hond)

€ 53,04

€ 54,=

Toeristenbelasting
(per overnachting)

€ 1,=

€ 1,=

Ruimte voor inwonersinitiatieven

In 2015 is er veel gebeurd met het project Ruimte voor inwonersinitiativen (voorheen Overheidsparticipatie).
Dat houdt in het omvormen van de gemeente tot een bestuur dat meer ruimte geeft aan initiatieven van inwoners. In 2015 is onder meer gestart met pilots om hiermee ervaring op te doen, met name:

  • Ondersteuning van initiatieven in de kernen bij het opstellen van leefbaarheidsplannen;
  • Een initiatief van inwoners gericht op nieuwe manieren van samenwonen (ZELF);
  • Initiatieven van onder meer wijkplatforms en inwonersgroeperingen voor woningbouw in kleine kernen;
  • Samen met de doelgroep opstellen van effectief beleid en middelen voor armoedebestrijding;
  • Procedure voor een snelle afhandeling van meldingen van wijkplatforms.

Ook heeft het college een leefbaarheidsbudget ingesteld en heeft de gemeenteraad een initiatiefvoorstel voor overheidsparticipatie aangenomen.

Lingewaard in cijfers

2014

2015

Inwoners

45.789

45.946

Uitkeringsgerechtigden

449

447

Leerlingen onderwijs

7.245

7.162

Oppervlakte (ha)

6.918

6.918

Openbaar groen (ha)

228

245

Lengte van Wegen (km)*

369

340

Woonruimten

19.285

19.299

*Dit is in 2015 lager omdat alleen de wegen in onderhoud bij de gemeente zijn mee genomen en niet de provinciale wegen.